Shiv Sahastra Naam Stotram

Shiv sahastra naam stotram pdf download/Shiv sahastra naam stotram lyrics/ शिव सहस्र नाम स्तोत्रम्

Here are mention Shiv sahastra naam stotram 

"शिव सहस्र नाम स्तोत्रम्"

॥ पूर्वपीठिका ॥

वासुदेव उवाच ।

ततः स प्रयतो भूत्वा मम तात युधिष्ठिर ।

प्राञ्जलिः प्राह विप्रर्षिर्नामसङ्ग्रहमादितः ॥1॥

उपमन्युरुवाच ।

ब्रह्मप्रोक्तैरृषिप्रोक्तैर्वेदवेदाङ्गसम्भवैः ।

सर्वलोकेषु विख्यातं स्तुत्यं स्तोष्यामि नामभिः ॥2॥

महद्भिर्विहितैः सत्यैः सिद्धैः सर्वार्थसाधकैः ।

ऋषिणा तण्डिना भक्त्या कृतैर्वेदकृतात्मना ॥3॥

यथोक्तैः साधुभिः ख्यातैर्मुनिभिस्तत्त्वदर्शिभिः ।

प्रवरं प्रथमं स्वर्ग्यं सर्वभूतहितं शुभम् ॥4॥

श्रुतैः सर्वत्र जगति ब्रह्मलोकावतारितैः ।

सत्यैस्तत्परमं ब्रह्म ब्रह्मप्रोक्तं सनातनम् ॥5॥

वक्ष्ये यदुकुलश्रेष्ठ शृणुष्वावहितो मम ।

वरयैनं भवं देवं भक्तस्त्वं परमेश्वरम् ॥6॥

तेन ते श्रावयिष्यामि यत्तद्ब्रह्म सनातनम् ।

न शक्यं विस्तरात्कृत्स्नं वक्तुं सर्वस्य केनचित् ॥7॥

युक्तेनापि विभूतीनामपि वर्षशतैरपि ।

यस्यादिर्मध्यमन्तं च सुरैरपि न गम्यते ॥8॥

कस्तस्य शक्नुयाद्वक्तुं गुणान् कार्त्स्न्येन माधव ।

किं तु देवस्य महतः सङ्क्षिप्तार्थपदाक्षरम् ॥9॥

शक्तितश्चरितं वक्ष्ये प्रसादात्तस्य धीमतः ।

अप्राप्य तु ततोऽनुज्ञां न शक्यः स्तोतुमीश्वरः ॥10॥

यदा तेनाभ्यनुज्ञातः स्तुतो वै स तदा मया ।

अनादिनिधनस्याहं जगद्योनेर्महात्मनः ॥11॥

नाम्नां किञ्चित्समुद्देशं वक्ष्याम्यव्यक्तयोनिनः ।

वरदस्य वरेण्यस्य विश्वरूपस्य धीमतः ॥12॥

शृणु नाम्नां च यं कृष्ण यदुक्तं पद्मयोनिना ।

दशनामसहस्राणि यान्याह प्रपितामहः ॥13॥

तानि निर्मथ्य मनसा दध्नो घृतमिवोद्धृतम् ।

गिरेः सारं यथा हेम पुष्पसारं यथा मधु ॥14॥

घृतात्सारं यथा मण्डस्तथैतत्सारमुद्धृतम् ।

सर्वपापापहमिदं चतुर्वेदसमन्वितम् ॥15॥

प्रयत्नेनाधिगन्तव्यं धार्यं च प्रयतात्मना ।

माङ्गल्यं पौष्टिकं चैव रक्षोघ्नं पावनं महत् ॥16॥

इदं भक्ताय दातव्यं श्रद्दधानास्तिकाय च ।

नाश्रद्दधानरूपाय नास्तिकायाजितात्मने ॥17॥

यश्चाभ्यसूयते देवं कारणात्मानमीश्वरम् ।

स कृष्ण नरकं याति सह पूर्वैः सहात्मजैः ॥18॥

इदं ध्यानमिदं योगमिदं ध्येयमनुत्तमम् ।

इदं जप्यमिदं ज्ञानं रहस्यमिदमुत्तमम् ॥19॥

यं ज्ञात्वा अन्तकालेपि गच्छेत परमां गतिम् ।

पवित्रं मङ्गलं मेध्यं कल्याणमिदमुत्तमम् ॥20॥

इदं ब्रह्मा पुरा कृत्वा सर्वलोकपितामहः ।

सर्व स्तवानां राजत्वे दिव्यानां समकल्पयत् ॥21॥

तदा प्रभृति चैवायमीश्वरस्य महात्मनः ।

स्तवराज इति ख्यातो जगत्यमरपूजितः ॥22॥

ब्रह्मलोकादयं स्वर्गे स्तवराजोऽवतारितः ।

यतस्तण्डिः पुरा प्राप तेन तण्डिकृतोऽभवत् ॥23॥

स्वर्गाच्चैवात्र भूर्लोकं तण्डिना ह्यवतारितः ।

सर्वमङ्गलमाङ्गल्यं सर्वपापप्रणाशनम् ॥24॥

निगदिष्ये महाबाहो स्तवानामुत्तमं स्तवम् ।

ब्रह्मणामपि यद्ब्रह्म पराणामपि यत्परम् ॥25॥

तेजसामपि यत्तेजस्तपसामपि यत्तपः ।

शान्तानामपि यः शान्तो द्युतीनामपि या द्युतिः ॥26॥

दान्तानामपि यो दान्तो धीमतामपि या च धीः ।

देवानामपि यो देव ऋषीणामपि यस्त्वृषिः ॥27॥

यज्ञानामपि यो यज्ञः शिवानामपि यः शिवः ।

रुद्राणामपि यो रुद्रः प्रभा प्रभवतामपि ॥28॥

योगिनामपि यो योगी कारणानां च कारणम् ।

यतो लोकाः सम्भवन्ति न भवन्ति यतः पुनः ॥29॥

सर्वभूतात्मभूतस्य हरस्यामिततेजसः ।

अष्टोत्तरसहस्रं तु नाम्नां शर्वस्य मे शृणु ।

यच्छ्रुत्वा मनुजव्याघ्र सर्वान्कामानवाप्स्यसि ॥30॥

ध्यानम् ।

शान्तं पद्मासनस्थं शशिधरमुकुटं पञ्चवक्त्रं त्रिनेत्रं

शूलं वज्रं च खड्गं परशुमभयदं दक्षभागे वहन्तम् ।

नागं पाशं च घण्टां प्रलयहुतवहं साङ्कुशं वामभागे

नानालङ्कारयुक्तं स्फटिकमणिनिभं पार्वतीशं नमामि ॥

स्तोत्रम् ।

ॐ स्थिरः स्थाणुः प्रभुर्भीमः प्रवरो वरदो वरः ।

सर्वात्मा सर्वविख्यातः सर्वः सर्वकरो भवः ॥1॥

जटी चर्मी शिखण्डी च सर्वाङ्गः सर्वभावनः ।

हरश्च हरिणाक्षश्च सर्वभूतहरः प्रभुः ॥2॥

प्रवृत्तिश्च निवृत्तिश्च नियतः शाश्वतो ध्रुवः ।

श्मशानवासी भगवान् खचरो गोचरोऽर्दनः ॥3॥

अभिवाद्यो महाकर्मा तपस्वी भूतभावनः ।

उन्मत्तवेषप्रच्छन्नः सर्वलोकप्रजापतिः ॥4॥

महारूपो महाकायो वृषरूपो महायशाः ।

महात्मा सर्वभूतात्मा विश्वरूपो महाहनुः ॥5॥

लोकपालोऽन्तर्हितात्मा प्रसादो हयगर्दभिः ।

पवित्रं च महांश्चैव नियमो नियमाश्रितः ॥6॥

सर्वकर्मा स्वयम्भूत आदिरादिकरो निधिः ।

सहस्राक्षो विशालाक्षः सोमो नक्षत्रसाधकः ॥7॥

चन्द्रः सूर्यः शनिः केतुर्ग्रहो ग्रहपतिर्वरः ।

अत्रिरत्र्या नमस्कर्ता मृगबाणार्पणोऽनघः ॥8॥ [आद्यन्तलयकर्ता च]

महातपा घोरतपा अदीनो दीनसाधकः ।

संवत्सरकरो मन्त्रः प्रमाणं परमं तपः ॥9॥

योगी योज्यो महाबीजो महारेता महाबलः ।

सुवर्णरेताः सर्वज्ञः सुबीजो बीजवाहनः ॥10॥

दशबाहुस्त्वनिमिषो नीलकण्ठ उमापतिः ।

विश्वरूपः स्वयं श्रेष्ठो बलवीरो बलो गणः ॥11॥

गणकर्ता गणपतिर्दिग्वासाः काम एव च ।

मन्त्रवित्परमो मन्त्रः सर्वभावकरो हरः ॥12॥

कमण्डलुधरो धन्वी बाणहस्तः कपालवान् ।

अशनी शतघ्नी खड्गी पट्टिशी चायुधी महान् ॥13॥

स्रुवहस्तः सुरूपश्च तेजस्तेजस्करो निधिः ।

उष्णीषी च सुवक्त्रश्च उदग्रो विनतस्तथा ॥14॥

दीर्घश्च हरिकेशश्च सुतीर्थः कृष्ण एव च ।

सृगालरूपः सिद्धार्थो मुण्डः सर्वशुभङ्करः ॥15॥

अजश्च बहुरूपश्च गन्धधारी कपर्द्यपि ।

ऊर्ध्वरेता ऊर्ध्वलिङ्ग ऊर्ध्वशायी नभःस्थलः ॥16॥

त्रिजटी चीरवासाश्च रुद्रः सेनापतिर्विभुः ।

अहश्चरो नक्तञ्चरस्तिग्ममन्युः सुवर्चसः ॥17॥

गजहा दैत्यहा कालो लोकधाता गुणाकरः ।

सिंहशार्दूलरूपश्च आर्द्रचर्माम्बरावृतः ॥18॥

कालयोगी महानादः सर्वकामश्चतुष्पथः ।

निशाचरः प्रेतचारी भूतचारी महेश्वरः ॥19॥

बहुभूतो बहुधरः स्वर्भानुरमितो गतिः ।

नृत्यप्रियो नित्यनर्तो नर्तकः सर्वलालसः ॥20॥

घोरो महातपाः पाशो नित्यो गिरिरुहो नभः ।

सहस्रहस्तो विजयो व्यवसायो ह्यतन्द्रितः ॥21॥

अधर्षणो धर्षणात्मा यज्ञहा कामनाशकः । [मर्ष]

दक्षयागापहारी च सुसहो मध्यमस्तथा ॥22॥

तेजोपहारी बलहा मुदितोऽर्थोऽजितोऽवरः ।

गम्भीरघोषो गम्भीरो गम्भीरबलवाहनः ॥23॥

न्यग्रोधरूपो न्यग्रोधो वृक्षकर्णस्थितिर्विभुः ।

सुतीक्ष्णदशनश्चैव महाकायो महाननः ॥24॥

विष्वक्सेनो हरिर्यज्ञः संयुगापीडवाहनः ।

तीक्ष्णतापश्च हर्यश्वः सहायः कर्मकालवित् ॥25॥

विष्णुप्रसादितो यज्ञः समुद्रो बडबामुखः ।

हुताशनसहायश्च प्रशान्तात्मा हुताशनः ॥26॥

उग्रतेजा महातेजा जन्यो विजयकालवित् ।

ज्योतिषामयनं सिद्धिः सर्वविग्रह एव च ॥27॥

शिखी मुण्डी जटी ज्वाली मूर्तिजो मूर्धगो बली ।

वेणवी पणवी ताली खली कालकटङ्कटः ॥28॥

नक्षत्रविग्रहमतिर्गुणबुद्धिर्लयोऽगमः ।

प्रजापतिर्विश्वबाहुर्विभागः सर्वगोऽमुखः ॥29॥

विमोचनः सुसरणो हिरण्यकवचोद्भवः ।

मेढ्रजो बलचारी च महीचारी स्रुतस्तथा ॥30॥ [मेघजो]

सर्वतूर्यनिनादी च सर्वातोद्यपरिग्रहः ।

व्यालरूपो गुहावासी गुहो माली तरङ्गवित् ॥31॥

त्रिदशस्त्रिकालधृक्कर्मसर्वबन्धविमोचनः ।

बन्धनस्त्वसुरेन्द्राणां युधिशत्रुविनाशनः ॥32॥

साङ्ख्यप्रसादो दुर्वासाः सर्वसाधुनिषेवितः ।

प्रस्कन्दनो विभागज्ञो अतुल्यो यज्ञभागवित् ॥33॥

सर्ववासः सर्वचारी दुर्वासा वासवोऽमरः ।

हैमो हेमकरोऽयज्ञः सर्वधारी धरोत्तमः ॥34॥ [यज्ञः]

लोहिताक्षो महाक्षश्च विजयाक्षो विशारदः ।

सङ्ग्रहो निग्रहः कर्ता सर्पचीरनिवासनः ॥35॥

मुख्योऽमुख्यश्च देहश्च काहलिः सर्वकामदः ।

सर्वकालप्रसादश्च सुबलो बलरूपधृत् ॥36॥

सर्वकामवरश्चैव सर्वदः सर्वतोमुखः ।

आकाशनिर्विरूपश्च निपाती ह्यवशः खगः ॥37॥

रौद्ररूपोऽंशुरादित्यो बहुरश्मिः सुवर्चसी ।

वसुवेगो महावेगो मनोवेगो निशाचरः ॥38॥

सर्ववासी श्रियावासी उपदेशकरोऽकरः ।

मुनिरात्मनिरालोकः सम्भग्नश्च सहस्रदः ॥39॥

पक्षी च पक्षरूपश्च अतिदीप्तो विशां पतिः ।

उन्मादो मदनः कामो ह्यश्वत्थोऽर्थकरो यशः ॥40॥

वामदेवश्च वामश्च प्राग्दक्षिणश्च वामनः ।

सिद्धयोगी महर्षिश्च सिद्धार्थः सिद्धसाधकः ॥41॥

भिक्षुश्च भिक्षुरूपश्च विपणो मृदुरव्ययः ।

महासेनो विशाखश्च षष्टिभागो गवां पतिः ॥42॥

वज्रहस्तश्च विष्कम्भी चमूस्तम्भन एव च ।

वृत्तावृत्तकरस्तालो मधुर्मधुकलोचनः ॥43॥

वाचस्पत्यो वाजसनो नित्यमाश्रमपूजितः । [नित्यमाश्रितपूजितः]

ब्रह्मचारी लोकचारी सर्वचारी विचारवित् ॥44॥

ईशान ईश्वरः कालो निशाचारी पिनाकभृत् ।

निमित्तस्थो निमित्तं च नन्दिर्नन्दिकरो हरिः ॥45॥

नन्दीश्वरश्च नन्दी च नन्दनो नन्दिवर्धनः ।

भगहारी निहन्ता च कालो ब्रह्मा पितामहः ॥46॥

चतुर्मुखो महालिङ्गश्चारुलिङ्गस्तथैव च ।

लिङ्गाध्यक्षः सुराध्यक्षो योगाध्यक्षो युगावहः ॥47॥

बीजाध्यक्षो बीजकर्ता अध्यात्मानुगतो बलः ।

इतिहासः सकल्पश्च गौतमोऽथ निशाकरः ॥48॥

दम्भो ह्यदम्भो वैदम्भो वश्यो वशकरः कलिः ।

लोककर्ता पशुपतिर्महाकर्ता ह्यनौषधः ॥49॥

अक्षरं परमं ब्रह्म बलवच्छक्र एव च ।

नीतिर्ह्यनीतिः शुद्धात्मा शुद्धो मान्यो गतागतः ॥50॥

बहुप्रसादः सुस्वप्नो दर्पणोऽथ त्वमित्रजित् ।

वेदकारो मन्त्रकारो विद्वान् समरमर्दनः ॥51॥

महामेघनिवासी च महाघोरो वशीकरः ।

अग्निज्वालो महाज्वालो अतिधूम्रो हुतो हविः ॥52॥

वृषणः शङ्करो नित्यवर्चस्वी धूमकेतनः ।

नीलस्तथाङ्गलुब्धश्च शोभनो निरवग्रहः ॥53॥

स्वस्तिदः स्वस्तिभावश्च भागी भागकरो लघुः ।

उत्सङ्गश्च महाङ्गश्च महागर्भपरायणः ॥54॥

कृष्णवर्णः सुवर्णश्च इन्द्रियं सर्वदेहिनाम् ।

महापादो महाहस्तो महाकायो महायशाः ॥55॥

महामूर्धा महामात्रो महानेत्रो निशालयः ।

महान्तको महाकर्णो महोष्ठश्च महाहनुः ॥56॥

महानासो महाकम्बुर्महाग्रीवः श्मशानभाक् ।

महावक्षा महोरस्को ह्यन्तरात्मा मृगालयः ॥57॥

लम्बनो लम्बितोष्ठश्च महामायः पयोनिधिः ।

महादन्तो महादंष्ट्रो महाजिह्वो महामुखः ॥58॥

महानखो महारोमा महाकेशो महाजटः ।

प्रसन्नश्च प्रसादश्च प्रत्ययो गिरिसाधनः ॥59॥

स्नेहनोऽस्नेहनश्चैव अजितश्च महामुनिः ।

वृक्षाकारो वृक्षकेतुरनलो वायुवाहनः ॥60॥

गण्डली मेरुधामा च देवाधिपतिरेव च ।

अथर्वशीर्षः सामास्य ऋक्सहस्रामितेक्षणः ॥61॥

यजुः पादभुजो गुह्यः प्रकाशो जङ्गमस्तथा ।

अमोघार्थः प्रसादश्च अभिगम्यः सुदर्शनः ॥62॥

उपकारः प्रियः सर्वः कनकः काञ्चनच्छविः ।

नाभिर्नन्दिकरो भावः पुष्करस्थपतिः स्थिरः ॥63॥

द्वादशस्त्रासनश्चाद्यो यज्ञो यज्ञसमाहितः ।

नक्तं कलिश्च कालश्च मकरः कालपूजितः ॥64॥

सगणो गणकारश्च भूतवाहनसारथिः ।

भस्मशयो भस्मगोप्ता भस्मभूतस्तरुर्गणः ॥65॥

लोकपालस्तथाऽलोको महात्मा सर्वपूजितः ।

शुक्लस्त्रिशुक्लः सम्पन्नः शुचिर्भूतनिषेवितः ॥66॥

आश्रमस्थः क्रियावस्थो विश्वकर्ममतिर्वरः ।

विशालशाखस्ताम्रोष्ठो ह्यम्बुजालः सुनिश्चलः ॥67॥

कपिलः कपिशः शुक्ल आयुश्चैव परोऽपरः ।

गन्धर्वो ह्यदितिस्तार्क्ष्यः सुविज्ञेयः सुशारदः ॥68॥

परश्वधायुधो देवो ह्यनुकारी सुबान्धवः ।

तुम्बवीणो महाक्रोध ऊर्ध्वरेता जलेशयः ॥69॥

उग्रो वंशकरो वंशो वंशनादो ह्यनिन्दितः ।

सर्वाङ्गरूपो मायावी सुहृदो ह्यनिलोऽनलः ॥70॥

बन्धनो बन्धकर्ता च सुबन्धनविमोचनः ।

स यज्ञारिः स कामारिर्महादंष्ट्रो महायुधः ॥71॥

बहुधा निन्दितः शर्वः शङ्करः शङ्करोऽधनः ।

अमरेशो महादेवो विश्वदेवः सुरारिहा ॥72॥

अहिर्बुध्न्योऽनिलाभश्च चेकितानो हविस्तथा । [हरि]

अजैकपाच्च कापाली त्रिशङ्कुरजितः शिवः ॥73॥

धन्वन्तरिर्धूमकेतुः स्कन्दो वैश्रवणस्तथा ।

धाता शक्रश्च विष्णुश्च मित्रस्त्वष्टा ध्रुवो धरः ॥74॥

प्रभावः सर्वगो वायुरर्यमा सविता रविः ।

उषङ्गुश्च विधाता च मान्धाता भूतभावनः ॥75॥

विभुर्वर्णविभावी च सर्वकामगुणावहः ।

पद्मनाभो महागर्भश्चन्द्रवक्त्रोऽनिलोऽनलः ॥76॥

बलवांश्चोपशान्तश्च पुराणः पुण्यचञ्चुरी ।

कुरुकर्ता कुरुवासी कुरुभूतो गुणौषधः ॥77॥

सर्वाशयो दर्भचारी सर्वेषां प्राणिनां पतिः ।

देवदेवः सुखासक्तः सदसत्सर्वरत्नवित् ॥78॥

कैलासगिरिवासी च हिमवद्गिरिसंश्रयः ।

कूलहारी कूलकर्ता बहुविद्यो बहुप्रदः ॥79॥

वणिजो वर्धकी वृक्षो वकुलश्चन्दनश्छदः ।

सारग्रीवो महाजत्रुरलोलश्च महौषधः ॥80॥

सिद्धार्थकारी सिद्धार्थश्छन्दोव्याकरणोत्तरः ।

सिंहनादः सिंहदंष्ट्रः सिंहगः सिंहवाहनः ॥81॥

प्रभावात्मा जगत्कालस्थालो लोकहितस्तरुः ।

सारङ्गो नवचक्राङ्गः केतुमाली सभावनः ॥82॥

भूतालयो भूतपतिरहोरात्रमनिन्दितः ॥83॥

वाहिता सर्वभूतानां निलयश्च विभुर्भवः ।

अमोघः संयतो ह्यश्वो भोजनः प्राणधारणः ॥84॥

धृतिमान् मतिमान् दक्षः सत्कृतश्च युगाधिपः ।

गोपालिर्गोपतिर्ग्रामो गोचर्मवसनो हरिः ॥85॥

हिरण्यबाहुश्च तथा गुहापालः प्रवेशिनाम् ।

प्रकृष्टारिर्महाहर्षो जितकामो जितेन्द्रियः ॥86॥

गान्धारश्च सुवासश्च तपःसक्तो रतिर्नरः ।

महागीतो महानृत्यो ह्यप्सरोगणसेवितः ॥87॥

महाकेतुर्महाधातुर्नैकसानुचरश्चलः ।

आवेदनीय आदेशः सर्वगन्धसुखावहः ॥88॥

तोरणस्तारणो वातः परिधी पतिखेचरः ।

संयोगो वर्धनो वृद्धो अतिवृद्धो गुणाधिकः ॥89॥

नित्य आत्मसहायश्च देवासुरपतिः पतिः ।

युक्तश्च युक्तबाहुश्च देवो दिविसुपर्वणः ॥90॥

आषाढश्च सुषाढश्च ध्रुवोऽथ हरिणो हरः ।

वपुरावर्तमानेभ्यो वसुश्रेष्ठो महापथः ॥91॥

शिरोहारी विमर्शश्च सर्वलक्षणलक्षितः ।

अक्षश्च रथयोगी च सर्वयोगी महाबलः ॥92॥

समाम्नायोऽसमाम्नायस्तीर्थदेवो महारथः ।

निर्जीवो जीवनो मन्त्रः शुभाक्षो बहुकर्कशः ॥93॥

रत्नप्रभूतो रक्ताङ्गो महार्णवनिपानवित् । [रत्नाङ्गो]

मूलं विशालो ह्यमृतो व्यक्ताव्यक्तस्तपोनिधिः ॥94॥

आरोहणोऽधिरोहश्च शीलधारी महायशाः ।

सेनाकल्पो महाकल्पो योगो युगकरो हरिः ॥95॥ [योगकरो]

युगरूपो महारूपो महानागहनो वधः ।

न्यायनिर्वपणः पादः पण्डितो ह्यचलोपमः ॥96॥

बहुमालो महामालः शशी हरसुलोचनः ।

विस्तारो लवणः कूपस्त्रियुगः सफलोदयः ॥97॥

त्रिलोचनो विषण्णाङ्गो मणिविद्धो जटाधरः ।

बिन्दुर्विसर्गः सुमुखः शरः सर्वायुधः सहः ॥ 98 ॥

निवेदनः सुखाजातः सुगन्धारो महाधनुः ।

गन्धपाली च भगवानुत्थानः सर्वकर्मणाम् ॥99॥

मन्थानो बहुलो वायुः सकलः सर्वलोचनः ।

तलस्तालः करस्थाली ऊर्ध्वसंहननो महान् ॥100॥

छत्रं सुच्छत्रो विख्यातो लोकः सर्वाश्रयः क्रमः ।

मुण्डो विरूपो विकृतो दण्डी कुण्डी विकुर्वणः ॥101॥

हर्यक्षः ककुभो वज्री शतजिह्वः सहस्रपात् ।

सहस्रमूर्धा देवेन्द्रः सर्वदेवमयो गुरुः ॥102॥

सहस्रबाहुः सर्वाङ्गः शरण्यः सर्वलोककृत् ।

पवित्रं त्रिककुन्मन्त्रः कनिष्ठः कृष्णपिङ्गलः ॥103॥

ब्रह्मदण्डविनिर्माता शतघ्नीपाशशक्तिमान् ।

पद्मगर्भो महागर्भो ब्रह्मगर्भो जलोद्भवः ॥104॥

गभस्तिर्ब्रह्मकृद्ब्रह्मी ब्रह्मविद्ब्राह्मणो गतिः ।

अनन्तरूपो नैकात्मा तिग्मतेजाः स्वयम्भुवः ॥105॥

ऊर्ध्वगात्मा पशुपतिर्वातरंहा मनोजवः ।

चन्दनी पद्मनालाग्रः सुरभ्युत्तरणो नरः ॥106॥

कर्णिकारमहास्रग्वी नीलमौलिः पिनाकधृत् ।

उमापतिरुमाकान्तो जाह्नवीधृदुमाधवः ॥107॥

वरो वराहो वरदो वरेण्यः सुमहास्वनः ।

महाप्रसादो दमनः शत्रुहा श्वेतपिङ्गलः ॥108॥

पीतात्मा परमात्मा च प्रयतात्मा प्रधानधृत् । [प्रीतात्मा]

सर्वपार्श्वमुखस्त्र्यक्षो धर्मसाधारणो वरः ॥109॥

चराचरात्मा सूक्ष्मात्मा अमृतो गोवृषेश्वरः ।

साध्यर्षिर्वसुरादित्यो विवस्वान्सवितामृतः ॥110॥

व्यासः सर्गः सुसङ्क्षेपो विस्तरः पर्ययो नरः ।

ऋतुः संवत्सरो मासः पक्षः सङ्ख्यासमापनः ॥111॥

कला काष्ठा लवा मात्रा मुहूर्ताहः क्षपाः क्षणाः ।

विश्वक्षेत्रं प्रजाबीजं लिङ्गमाद्यस्तु निर्गमः ॥112॥

सदसद्व्यक्तमव्यक्तं पिता माता पितामहः ।

स्वर्गद्वारं प्रजाद्वारं मोक्षद्वारं त्रिविष्टपम् ॥113॥

निर्वाणं ह्लादनश्चैव ब्रह्मलोकः परा गतिः ।

देवासुरविनिर्माता देवासुरपरायणः ॥114॥

देवासुरगुरुर्देवो देवासुरनमस्कृतः ।

देवासुरमहामात्रो देवासुरगणाश्रयः ॥115॥

देवासुरगणाध्यक्षो देवासुरगणाग्रणीः ।

देवातिदेवो देवर्षिर्देवासुरवरप्रदः ॥116॥ [देवादि]

देवासुरेश्वरो विश्वो देवासुरमहेश्वरः ।

सर्वदेवमयोऽचिन्त्यो देवतात्माऽऽत्मसम्भवः ॥117॥

उद्भित्त्रिविक्रमो वैद्यो विरजो नीरजोऽमरः ।

ईड्यो हस्तीश्वरो व्याघ्रो देवसिंहो नरर्षभः ॥118॥

विबुधोऽग्रवरः सूक्ष्मः सर्वदेवस्तपोमयः ।

सुयुक्तः शोभनो वज्री प्रासानां प्रभवोऽव्ययः ॥119॥

गुहः कान्तो निजः सर्गः पवित्रं सर्वपावनः ।

शृङ्गी शृङ्गप्रियो बभ्रू राजराजो निरामयः ॥120॥

अभिरामः सुरगणो विरामः सर्वसाधनः ।

ललाटाक्षो विश्वदेवो हरिणो ब्रह्मवर्चसः ॥121॥

स्थावराणां पतिश्चैव नियमेन्द्रियवर्धनः ।

सिद्धार्थः सिद्धभूतार्थोऽचिन्त्यः सत्यव्रतः शुचिः ॥122॥

व्रताधिपः परं ब्रह्म भक्तानां परमा गतिः । [भक्तानुग्रहकारकः]

विमुक्तो मुक्ततेजाश्च श्रीमान् श्रीवर्धनो जगत् ॥123॥

उत्तरपीठिका (फलशृति)

यथा प्रधानं भगवानिति भक्त्या स्तुतो मया ।

यं न ब्रह्मादयो देवा विदुस्तत्त्वेन नर्षयः ॥1॥

स्तोतव्यमर्च्यं वन्द्यं च कः स्तोष्यति जगत्पतिम् ।

भक्त्या त्वेवं पुरस्कृत्य मया यज्ञपतिर्विभुः ॥2॥

ततोऽभ्यनुज्ञां सम्प्राप्य स्तुतो मतिमतां वरः ।

शिवमेभिः स्तुवन् देवं नामभिः पुष्टिवर्धनैः ॥3॥

नित्ययुक्तः शुचिर्भक्तः प्राप्नोत्यात्मानमात्मना ।

एतद्धि परमं ब्रह्म परं ब्रह्माधिगच्छति ॥4॥

ऋषयश्चैव देवाश्च स्तुवन्त्येतेन तत्परम् ।

स्तूयमानो महादेवस्तुष्यते नियतात्मभिः ॥5॥

भक्तानुकम्पी भगवानात्मसंस्थाकरो विभुः ।

तथैव च मनुष्येषु ये मनुष्याः प्रधानतः ॥6॥

आस्तिकाः श्रद्दधानाश्च बहुभिर्जन्मभिः स्तवैः ।

भक्त्या ह्यनन्यमीशानं परं देवं सनातनम् ॥7॥

कर्मणा मनसा वाचा भावेनामिततेजसः ।

शयाना जाग्रमाणाश्च व्रजन्नुपविशंस्तथा ॥8॥

उन्मिषन्निमिषंश्चैव चिन्तयन्तः पुनः पुनः ।

शृण्वन्तः श्रावयन्तश्च कथयन्तश्च ते भवम् ॥9॥

स्तुवन्तः स्तूयमानाश्च तुष्यन्ति च रमन्ति च ।

जन्मकोटिसहस्रेषु नानासंसारयोनिषु ॥10॥

जन्तोर्विगतपापस्य भवे भक्तिः प्रजायते ।

उत्पन्ना च भवे भक्तिरनन्या सर्वभावतः ॥11॥

भाविनः कारणे चास्य सर्वयुक्तस्य सर्वथा ।

एतद्देवेषु दुष्प्रापं मनुष्येषु न लभ्यते ॥12॥

निर्विघ्ना निश्चला रुद्रे भक्तिरव्यभिचारिणी ।

तस्यैव च प्रसादेन भक्तिरुत्पद्यते नृणाम् ॥13॥

येन यान्ति परां सिद्धिं तद्भावगतचेतसः ।

ये सर्वभावानुगताः प्रपद्यन्ते महेश्वरम् ॥14॥

प्रपन्नवत्सलो देवः संसारात्तान्समुद्धरेत् ।

एवमन्ये विकुर्वन्ति देवाः संसारमोचनम् ॥15॥

मनुष्याणामृते देवं नान्या शक्तिस्तपोबलम् ।

इति तेनेन्द्रकल्पेन भगवान् सदसत्पतिः ॥16॥

कृत्तिवासाः स्तुतः कृष्ण तण्डिना शुभबुद्धिना ।

स्तवमेतं भगवतो ब्रह्मा स्वयमधारयत् ॥17॥

गीयते च स बुद्ध्येत ब्रह्मा शङ्करसन्निधौ ।

इदं पुण्यं पवित्रं च सर्वदा पापनाशनम् ॥18॥

.

योगदं मोक्षदं चैव स्वर्गदं तोषदं तथा ।

एवमेतत्पठन्ते य एकभक्त्या तु शङ्करम् ॥19॥

या गतिः साङ्ख्ययोगानां व्रजन्त्येतां गतिं तदा ।

स्तवमेतं प्रयत्नेन सदा रुद्रस्य सन्निधौ ॥20॥

अब्दमेकं चरेद्भक्तः प्राप्नुयादीप्सितं फलम् ।

एतद्रहस्यं परमं ब्रह्मणो हृदि संस्थितम् ॥21॥

ब्रह्मा प्रोवाच शक्राय शक्रः प्रोवाच मृत्यवे ।

मृत्युः प्रोवाच रुद्रेभ्यो रुद्रेभ्यस्तण्डिमागमत् ॥22॥

महता तपसा प्राप्तस्तण्डिना ब्रह्मसद्मनि ।

तण्डिः प्रोवाच शुक्राय गौतमाय च भार्गवः ॥23॥

वैवस्वताय मनवे गौतमः प्राह माधव ।

नारायणाय साध्याय समाधिष्ठाय धीमते ॥24॥

यमाय प्राह भगवान् साध्यो नारायणोऽच्युतः ।

नाचिकेताय भगवानाह वैवस्वतो यमः ॥25॥

मार्कण्डेयाय वार्ष्णेय नाचिकेतोऽभ्यभाषत ।

मार्कण्डेयान्मया प्राप्तो नियमेन जनार्दन ॥26॥

तवाप्यहममित्रघ्न स्तवं दद्यां ह्यविश्रुतम् ।

स्वर्ग्यमारोग्यमायुष्यं धन्यं वेदेन सम्मितम् ॥27॥

नास्य विघ्नं विकुर्वन्ति दानवा यक्षराक्षसाः ।

पिशाचा यातुधाना वा गुह्यका भुजगा अपि ॥28॥

यः पठेत शुचिः पार्थ ब्रह्मचारी जितेन्द्रियः । [भूत्वा]

अभग्नयोगो वर्षं तु सोऽश्वमेधफलं लभेत् ॥29॥

॥ इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि महादेवसहस्रनाम स्तोत्रं नाम सप्तदशोऽध्यायः ॥